بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ صلّ علی محمّد و آله الطیبین الطاهرین و العن أعدائهم أجمعین
پیام غدیر(10)
امامت، رکنی از ارکان دین

مَعاشِرَالنّاسِ، بی - وَالله - بَشَّرَالْأَوَّلُونَ مِنَ النَّبِیِّینَ وَالْمُرْسَلینَ، وَأَنَا - (وَالله) - خاتَمُ الْأَنْبِیاءِ وَالْمُرْسَلینَ والْحُجَّةُ عَلی جَمیعِ الَمخْلوقینَ مِنْ أَهْلِ السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ. فَمَنْ شَکَّ فی ذلِکَ فَقَدْ کَفَرَ کُفْرَ الْجاهِلِیَّةِ الْأُولی وَ مَنْ شَکَّ فی شَیءٍ مِنْ قَوْلی هذا فَقَدْ شَکَّ فی کُلِّ ما أُنْزِلَ إِلَی، وَمَنْ شَکَّ فی واحِدٍ مِنَ الْأَئمَّةِ فَقَدْ شَکَّ فِی الْکُلِّ مِنْهُمْ، وَالشَاکُّ فینا فِی النّارِ. مَعاشِرَالنّاسِ، حَبانِی الله عَزَّوَجَلَّ بِهذِهِ الْفَضیلَةِ مَنّاً مِنْهُ عَلَی وَ إِحْساناً مِنْهُ إِلَی وَلا إِلاهَ إِلاّهُوَ، أَلا لَهُ الْحَمْدُ مِنِّی أَبَدَ الْآبِدینَ وَدَهْرَالدّاهِرینَ وَ عَلی کُلِّ حالٍ.

ای مردم، به خدا قسم پیامبران و رسولان پیشین به من بشارت داده اند، و من به خدا قسم خاتم پیامبران و مرسلین و حجت بر همه مخلوقین از اهل اسمانها و زمینها هستم. هر کس در این مطالب شک کند مانند کفر جاهلیت اول کافر شده است. و هر کس در چیزی از این گفتار من شک کند در همه آنچه بر من نازل شده شک کرده است، و هر کس در یکی از امامان شک کند در همه آنان شک کرده است، و شک کننده درباره ما در آتش است.
ای مردم، خداوند این فضیلت را بر من ارزانی داشته که منتی از او بر من و احسانی از جانب او بسوی من است. خدایی جز او نیست. حمد و سپاس از من بر او تا ابدیت و تا آخر روزگار و در هر حال.

انکار امامت انکار اصل دین
معرّفی علی بن ابیطالب علیه السلام به عنوان جانشین پیامبر گرامی اسلام و معرّفی مخالفین وی به عنوان کفاری که در آتش الهی گرفتار عذاب می‏شوند، مطلب بسیار مهمّ و سنگینی است که شاید پذیرش آن برای همه مسلمانان میسّر نباشد. از این رو، رسول الله در ادامه خطبه، جایگاه خود را بر حاضرین متذکّر می شود؛ پیامبری که به عنوان خاتم پیامبران و حجت خداوند بر تمامی مخلوقات عالم است این شخن را بر زبان رانده است پس جایی برای شک و انکار وجود ندارد.( وَأَنَا - (وَالله) - خاتَمُ الْأَنْبِیاءِ وَالْمُرْسَلینَ والْحُجَّةُ عَلی جَمیعِ الَمخْلوقینَ مِنْ أَهْلِ السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ)
اعتقاد و «باور» انسان نسبت به یک مطلب برخاسته از قطع و یقین وی است. انسان دارای یقین بر اساس اعتقاد و باور خویش عمل کرده و هیچ‏گونه تردیدی در رفتار خود ندارد. این یقین می‏تواند به امور صحیح تعلّق بگیرد مانند انسانی که به خدا و رسول وی ایمان آورده و در مقام عمل هیچ‏گونه تردیدی درباره صحیح یا نادرست بودن عمل خود ندارد. در طرف مقابل، انسان کافر نیز نسبت به آئین شرک آلود خود یقین دارد و بر اساس اعتقاد خویش، هر آنچه را که در مقابل باور وی قرار بگیرد نادرست می‏داند. بر همین اساس، مشرکین مکه در آغاز رسالت نبی مکرم اسلام سخنان وی را به دلیل مخالفت با باور بت پرستی، انکار کرده و در مقام مقابله با آن حضرت برآمدند. بی‏تردید هر اعتقادی ناشی از ریشه‏هایی است که منجر به باور شدن آن در یک فرد شده است. از این رو، اسلام به جای مواجهه مستقیم با آئین بت پرستی مقابله با این باور را در ناحیه ریشه‏های شکل گیری این اعتقاد دنبال می‏کند. خداوند متعال در قرآن کریم به این مواجهه اشاره کرده است: وَ إِذا قيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَيْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْقِلُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُون(1) خداوند متعال یکی از مهم‏ترین ریشه‏های شرک را تبعیّت کورکورانه از آباء و اجداد ذکر می‏کند و راه مقابله با آن را تزتزل و ایجاد شک در این ریشه می‏داند. به همین دلیل احتمال اشتباه پدران و مادران را مطرح کرده و نوعی تزلزل فکری در ذهن مشرکین ایجاد می‏کند. بدیهی است وارد شدن شک در ریشه فکری یک فرد مساوی با از بین رفتن اعتقاد وی است. یکی از راهکارهای اصلی دشمنان اسلام برای اسلام ستیزی وارد شدن شبهات و احتمالات نادرست در مبانی و ریشه های فکر اسلامی است که نتیجه آن سست شدن اعتقادات و در نهایت از بین رفتن اعتقاد و در بدترین حالت مقابله با اعتقاد سابق است.
ولایت امری است که رسول خدا تمامی مسلمانان را به آن دعوت کرده و همگان را ملزم به پذیرش آن کرده است؛ زیرا پذیرش ولایت دستوری است از ناحیه خداوند متعال که برای اصلاح جامعه مسلمین پس از رسول الله قرار داده شده است. تحقق عملی این دستور مستلزم اعتقاد و باور به ولایت در بین مسلمانان است و هر آنچه این باور را سست یا از بین ببرد با اهداف اسلامی مقابله کرده است. بر این اساس، رسول گرامی اسلام شک در ولایت‏پذیری را مساوی با شک در تمام دین و برگشت به کفر زمان جاهلیّت شمرده است.(فَمَنْ شَکَّ فی ذلِکَ فَقَدْ کَفَرَ کُفْرَ الْجاهِلِیَّةِ الْأُولی وَ مَنْ شَکَّ فی شَیءٍ مِنْ قَوْلی هذا فَقَدْ شَکَّ فی کُلِّ ما أُنْزِلَ إِلَی) این سخن حاکی از نقش محوری ولایت در تثبیت دین می‏کند به طوری که نه تنها انکار بلکه شک در آن مساوی موجب از بین رفتن تمامی تلاش‏های سابق خواهد شد. در روایتی از امام باقر علیه السلام نقل شده است که: اسلام بر پنج رکن: نماز و زکات و حج و روزه و ولایت بنا نهاده شده است. راوی از امام علیه السلام سؤال می‏کند: کدام یک از این پنج رکن بر سایر ارکان برتری دارد؟ امام علیه السلام می‏فرماید: ولایت بر همه ارکان برتری دارد؛ زیرا ولایت کلید تمامی این ارکان است.(2) پای‏بندی به ولایت باعث قبولی سایر اعمال خواهد شد و نماز و روزه‏ در فرض عدم التزام به ولایت تنها صورت ظاهری دارد و از معنای اصلی عمل عبادی تهی است.
ایمان به ولایت ایمان ترکیبی
پیامبر گرامی اسلام در خطبه غدیر پیام ولایت الهی برای تمامی ائمه معصومین علیهم السلام را به اطلاع عموم مسلمانان رساند و این اعلان، اختصاص به ولایت علی بن ابیطالب نداشت. از این رو، انکار یکی از ائمه اطهار مساوی با انکار تمامی آنان است. در حقیقت ولایت‏پذیری یک انسان مسلمان باید به صورت مجموعه‏ای باشد؛ زیرا همان انتصابی که از سوی خداوند متعال برای ولایت علی بن ابیطالب علیه السلام وجود دارد برای سایر امامان معصوم پس از ایشان نیز وجود دارد(وَ مَنْ شَکَّ فی واحِدٍ مِنَ الْأَئمَّةِ فَقَدْ شَکَّ فِی الْکُلِّ مِنْهُمْ، وَالشَاکُّ فینا فِی النّارِ). بنابراین تشکیل گروه‏های مختلف شیعی مانند چهار امامی، شش امامی، هفت امامی مخالف با هدف غدیر و دستور الهی است.

پی نوشت:
1. بقره: 170‏
2. وسائل الشیعة 1: 13: بُنِيَ الْإِسْلَامُ عَلَى خَمْسَةِ أَشْيَاءَ عَلَى الصَّلَاةِ وَ الزَّكَاةِ وَ الْحَجِّ وَ الصَّوْمِ وَ الْوَلَايَةِ قَالَ زُرَارَةُ فَقُلْتُ وَ أَيُّ شَيْ‏ءٍ مِنْ ذَلِكَ أَفْضَلُ فَقَالَ الْوَلَايَةُ أَفْضَلُ لِأَنَّهَا مِفْتَاحُهُنَّ.