فهرست مطالب سایت

بررسی شخصیت حضرت زهرا (س)

موضوع : بررسی جایگاه، سیره، و نقش تاریخی ایشان
تاریخ انتشار : 29 بهمن 1396



فایل تصویری برای این مطلب موجود نیست

بسم الله الرحمن الرحیم

شخصیت حضرت زهرا(س)

* پیرامون شخصیت حضرت زهرا(س)، از دو منظر می‌توان صحبت کرد:

اول: بیان موقعیت، مرتبت و جایگاه ایشان.

دوم: شرح فرمایشات و بیان سیره و رفتار ایشان.

* بیان #سیره حضرت، جنبه‌ی #اخلاقی دارد اما بررسی #رفتار و فعل و انفعالات حضرت در دوره حیات ایشان، جنبه‌ی #تاریخی دارد.

در #تاریخ ٩٥ روز زندگی حضرت زهرا(س) بصورت مختصر و مفید، وقایع زندگی ایشان را از روز ۲۸ صفر سال ۱۱ هجری تا روز #شهادت بررسی کردیم.

ثمره‌ی این مطالعه از متون #شیعه و #اهل_سنت، اطلاعاتی است که به مسائل و #شبهات امروز جامعه پاسخ می‌دهد.

از جمله اینکه: موضع حضرت در قبال #خلفاء بود؟ برای #دفاع از #امام_زمان خویش چه اقداماتی انجام دادند؟ و اینکه چرا و چگونه ایشان به شهادت رسیدند؟

 حضرت زهرا(س)  کیست؟!

گاهی در بیان #فضائل و #مناقب حضرت زهرا س بسیار سطحی برخورد می‌شود. اینکه بگوییم #زن خوبی بوده است و روز میلاد ایشان را روز #مادر قرار دهیم، #تکریم ایشان نیست. بلکه عدم #شناخت است. چون بحث ما #جنسیت نیست. یعنی بحث زن یا مرد بودن مطرح نیست. موضوع، #انسان_کامل است.

* در منابع معتبر شیعه و اهل سنت، از رسول اکرم(ص) نقل شده که فرمودند: جبرئیل بر من نازل شد و گفت: ای محمّد! خداوند جلّ جلاله می‌فرماید: "اگر من علی را نمی‌آفریدم، کُفو و همتایی برای همسری دخترت فاطمه بر روی زمین پیدا نمی‌شد، از آدم گرفته تا دیگران"

این #حدیث، بیان قاعده #اکفاء است.

یعنی حضرت فاطمه زهرا، کُفو، عِدل و مِثل و برابر #امیرالمؤمنین است.

* یک قاعده فلسفی وجود دارد که #حکم_الامثال نام دارد: "حکم چیزهایی که مانند هم هستند، از نظر ثبوتی و سلبی یکسان است"

یعنی دو چیز که مانند هم هستند، اگر مطلبی را برای یکی از آنها اثبات کردیم، برای دیگری نیز خودبه‌خود اثبات می‌شود. و اگر از یکی از آنها مطلبی سلب شود، از دیگری نیز سلب می‌شود.

 از کنار هم قرار دادن این دو قاعده در کنار هم (حدیث کُفو بودن حضرت زهرا و حضرت امیر و نیز قاعده فلسفی حُکم الامثال) این نتیجه بدست می‌آید که هرچه برای حضرت علی ع ثابت است برای حضرت صدیقه نیز ثابت است. یعنی وقتی رسول اکرم فرمودند: "ذکر علی ع عبادت است" طبق نتیجه‌ی فوق، "#ذکر حضرت زهرا س هم #عبادت است"

 فاطمه یعنی علی زیر نقاب؛

این یکی از بهترین تعاریفی است که می‌توان برای حضرت زهرا س بیان کرد.

* خداوند در #قرآن می‌فرماید: ‏"و (به خاطر بیاور) هنگامی را که ابراهیم گفت: خدایا! به من نشان بده چگونه مردگان را زنده می‌کنی؟ فرمود: مگر #ایمان نیاورده‌ای؟! عرض کرد: آری، ولی می‌خواهم قلبم #آرامش یابد" (بقره / ۲۶۰)

یعنی در ایمان، به مرتبه #اطمینان نرسیده است.

اما رسول اکرم(ص) درباره حضرت زهرا(س) می‌فرمایند: "همانا خداوند متعال #قلب و جوارح دخترم فاطمه را از ایمان و #یقین پر کرده است"

یعنی فاطمه زهرا به مرتبه اطمینان رسیده است. این امر برای #امیرالمؤمنین نیز وجود دارد. حضرت فرمودند: "اگر پرده‌ها کنار رود، ذره‌ای به یقین من اضافه نمی‌شود"

* لذا امام زمان عج فرموده‌اند: "#دختر رسول خدا برای من در (#زندگی و #رفتار) #الگو و سرمشقی نیکو است"

 در کتاب الخصائص العلویة از منابع #اهل_سنت از ابن عباس چنین نقل شده است:

پیامبر فرمودند: ‏" ... جناب آدم (بعد از #سجده فرشتگان بر خود) عرض کرد: پروردگارا! آیا #مخلوقی که نزد تو محبوبتر از من باشد، آفریده‌ای؟ این سؤال را سه بار تکرار کرد ولی جوابی داده نشد. در مرتبه سوم از جانب پروردگار خطاب آمد: بلی، یا آدم مخلوقاتی از تو محبوبتر دارم، که اگر آنها بوجود نمی‌آمدند، تو را نیز نمی‌آفریدم.... (آنگاه از پرده غیب، پنج نور را مشاهده کرد) ... خطاب رسید: این محمد پیامبر من، و این علی امیرالمؤمنین پسرعموی پیامبر من و #جانشین او، و این فاطمه دختر پیامبر من و این دو، حسن و حسین، پسران علی و فرزندان پیامبر من هستند. سپس خدای تعالی فرمود: ای آدم، ایشان فرزندان تو هستند. آدم از اینکه ایشان فرزند او هستند خوشحال شد.

* پس از آنکه آدم مبتلا به ترک اولی شد و از بهشت رانده شد، عرض کرد: پروردگارا، از تو مسئلت دارم که به حق محمد و علی و فاطمه و حسن و حسین از خطای من درگذری. #دعای او مستجاب شد و مشمول #عفو و #آمرزش خداوند قرار گرفت.

* خدا در قرآن می‌فرماید: "پس آدم کلماتی از پروردگارش فرا گرفت که بوسیله آن کلمات، #توبه او قبول شد ... "

* در کتب #تاریخی، #تفسیری و #روایی اهل سنت در هر زمینه از #فضائل حضرت زهرا س بیش از ده #حدیث ذکر شده که روایات را به عنوان نمونه نقل می‌کنیم:

* پیامبر فرمودند: "بدرستی که خداوند بواسطه #غضب تو غضبناک می‌شود و بواسطه خشنودی تو #خشنود می‌شود" میزان الاعتدال اثر ذهبی و مستدرک حاکم نیشابوری

* پیامبر فرمودند: "اینست و جز این نیست که فقط فاطمه پاره تن من است. هر چیزی که فاطمه را اذیت کند، موجب اذیت من خواهد شد" صحیح مسلم

* رسول خدا فرمودند: "بدرستیکه فاطمه پاره تن من است و هر کسیکه او را آزار دهد مرا آزار داده و چیزی که فاطمه را اندوهگین کند مرا اندوهگین می‌سازد"

این حدیث در کتاب مسند احمد بن حنبل آمده است. او پیشوای فرقه حنبلی است و در میان اهل سنت جایگاه ویژه‌ای دارد و از اسلاف وهابیت است.

* پاره تن پیامبر بودن یعنی شدت اتصال حضرت زهرا به پیامبر اکرم. در زبان فارسی اینگونه تعبیر می‌کنیم که این دو نفر، یک روح در دو بدن هستند.

* آیا #خشم و #غضب فاطمه زهرا، یک حالت زنانه است؟ یعنی مثلا اگر ناراحت شود، به حالت قهر به خانه پدر می‌رود؟!

ابداً چنین نیست. در طول هجده سال عمر مبارک ایشان، چنین چیزی نقل نشده است.

 غضب فاطمه کی و کجا بوده است؟!

دو سند از منابع معتبر #اهل_سنت در این خصوص را نقل می‌کنم.

 ١. در کتاب صحیح بخاری آمده که بعد از حوادث رحلت پیامبر، در روزهای نخست استقرار دستگاه #خلافت، تمامی اموال حضرت صدیقه را مصادره می‌کنند. عروة ابن زبیر از خاله‌اش (همسر پیامبر) نقل می‌کند:

"همانا فاطمه دختر پیامبر کسی را نزد ابوبکر فرستاد تا ارثیه‌اش از پیامبر را طلب کند. از آنچه که خداوند برای رسولش در مدینه فَیْء کرده بود و #فدک و آنچه که از #خمس خیبر باقی مانده بود.

پس ابوبکر گفت همانا رسول خدا فرمود: ما #انبیاء از خود #ارث به یادگار نمى‌گذاریم، و آنچه از ما بماند باید به عنوان #صدقه در راه خدا مصرف شود.

ابوبکر از اینکه ارثیه‌ را به او برگرداند امتناع ورزید. فاطمه از این موضوع بر ابوبکر غضبناک شد و از او رو گردانید و دیگر با او سخن نگفت تا آن که از دنیا رفت"

۲. همین #حدیث در مسند احمد ابن حنبل به نقل از عایشه دختر ابوبکر نقل شده است.

 

* آنها اموال فاطمه زهرا را غصب کردند ولی حضرت به دنبال اموال خود نرفتند. چون به دنبال مال #دنیا نبودند. بلکه می‌خواستند از احقاق این #حق، چیزهای دیگری را ثابت کنند.

* ابن ابی الحدید از علماء اهل سنت می‌گوید:

از استادم علی ابن فارقی مدرّس مدرسه بغداد پرسیدم: فاطمه نزد ابوبکر رفت و برای او از #قرآن استدلال آورد و گفت: من مصداق #آیه_تطهیر هستم. یعنی #دروغ نمی‌گوید. آیا ابوبکر نمی‌دانست که فاطمه راست می‌گوید؟

استادم گفت: می‌دانست که فاطمه راست می‌گوید.

گفتم: پس چرا اموال او را باز نگرداند؟

استادم خنده تلخی کرد و گفت: اگر ابوبکر به صرف اینکه #اعتقاد داشت فاطمه، #صدیقه است و مصداق آیه تطهیر است، می‌بایست اموال پدرش را بازمی‌گرداند. آنگاه فردا فاطمه برای گرفتن #حکومت و خلافت شوهرش بازمی‌گشت و ابوبکر جوابی نداشت. به همین خاطر برای اینکه حکومت را برنگرداند، اموال فاطمه را بازنگرداند.

* حضرت زهرا برای این که حق #امیرالمؤمنین را در امر خلافت #احیاء کنند، ابتدا مسأله مالی را مطرح کردند.

* دستگاه خلافت می‌دانست باید چگونه با فاطمه رفتار کند. می‌دانستند اگر در مقابل دو شاهد فاطمه، می‌گفتند: تو راست می‌گویی، آنگاه فاطمه فردایش با همین شاهدان می‌آمد و می‌گفت: شوهر من #خلیفه است.

لذا آن را نپذیرفتند، تا خلافت را از دست ندهند. قصد حضرت زهرا از جریان فدک، پیش کشیدن بحث خلافت است. اما آنها نگذاشتند چون فهمیدند که فاطمه می‌خواهد چه کار کند.

*  برای مطالعه بیشتر در این خصوص، می‌توانید به #تاریخ_٩٥_روز_زندگی_حضرت_زهرا_س در همین سایت رجوع کنید. [ متن تاریخ 95 روز زندگانی حضرت زهرا(س) با کلیک بر روی لینک http://www.fares.ir/post/645   در دسترس می‌باشد].

* در منابع معتبر #روایی #اهل سنت مانند صحیح بخاری آمده است که عایشه نقل می‌کند: "فاطمه بواسطه #رفتار ابوبکر، نسبت به او خشمگین شد و با او قطع رابطه کرد و این #قهر و #غضب تا آخر عمر فاطمه طول کشید"

این قهر در راه دفاع از #امامت است.

در کتب #تاریخی آنها مانند تاریخ الاسلام اثر ذهبی، تاریخ الخمیس اثر دیار بکری نیز این مطلب آمده است.

* در کتاب الامامة و السیاسة اثر دینوری عالم سرشناس اهل سنت، جریان زیر آمده که نشان می‌دهد حضرت زهرا از #خلفاء غضبناک بودند:

* عمر به ابوبکر گفت: ما فاطمه را به غضب آوردیم، بیا تا نزد او برویم. چون به درب خانه رسیدند اجازه ورود خواستند، اما فاطمه به ایشان #اذن نداد. این دو نفر نزد علی آمدند، او ایشان را وارد خانه کرد. (حضرت وساطت کردند تا آنها توطئه‌ای نکنند).

 فاطمه صورتش را از ایشان برگرداند و رو به دیوار کرد. به فاطمه سلام کردند اما او جوابشان را نداد. ابوبکر گفت: ای حبیبه رسول خدا! خویشاوندی پیامبر نزد من محبوب‌تر است از خویشان خودم. تو نزد من از دخترم عایشه محبوب‌تر هستی. آن روزی که پیامبر از #دنیا رفت، دوست داشتم که من به جای او می‌مردم. آیا گمان می‌کنی که من (با آنکه به تو #معرفت دارم و #فضیلت و #شرافت تو را قبول دارم) حق تو (#فدک) را از تو منع کرده باشم؟! من از پدرت رسول خدا شنیدم که گفت: ما #ارث نمی‌گذاریم و آنچه بعد از خود می‌گذاریم، #صدقه است.

* فاطمه گفت: اگر من #حدیثی را از پیامبر برایتان بگویم و آن را بشناسید، به آن #عمل می‌کنید؟

* جواب دادند: بلی. فاطمه گفت: شما را به خداوند #سوگند می‌دهم، آیا شما از پیامبر شنیدید که فرمود: "خشنودی فاطمه از خشنودی من است، و غضب فاطمه از غضب من است، پس هرکسی دخترم فاطمه را #دوست بدارد مرا دوست داشته است، و هرکسی فاطمه را خشنود نماید مرا خشنود نموده، و هرکسی فاطمه را به خشم درآورد مرا به خشم درآورده است."

* ابوبکر و عمر گفتند: آری، ما از رسول خدا شنیده‌ایم.

* پس فاطمه گفت: من خدا و ملائکه را گواه می‌گیرم که شما دو نفر مرا به غضب درآوردید و مرا خشنود نکردید و هنگامیکه پیامبر را ملاقات کنم #شکایت شما را به او خواهم نمود.

* ابوبکر با صدای بلند گریه کرد و از جای خود بلند شد.

* فاطمه گفت: سوگند به خداوند، که در هر #نمازی که می‌خوانم شما را #نفرین خواهم کرد"

 از غضب فاطمه چه اتفاقی می‌افتد؟

١. خداوند می‌فرماید: "آنها که خدا و پیامبرش را آزار میدهند، خداوند آنان را از #رحمت خود در دنیا و #آخرت دور ساخته، و برای آنها #عذاب خوارکننده‌ای آماده کرده است" (احزاب / ۵۷)

اذیت فاطمه، اذیت خدا و رسول اوست. هرکسی فاطمه را اذیت کند، خدا او را از رحمتش دور می‌کند. #سقیفه از رحمت خدا دور است.

  ۲. خداوند می‌فرماید: "هرکس غضبم بر او وارد شود #سقوط می‌کند" (طه / ۸۱)

یعنی کسیکه مغضوب خدا شود، #هلاک می‌شود. چون این دو نفر مغضوب فاطمه بودند، لذا مورد غضب خداوند هستند.

٣. تلاش این بود که با استناد به آیات قرآن و روایات متواتر، نسخه #وحدت_جامعه را صادقانه بیان کنیم.

خداوند می‌فرماید: "ای کسانیکه ایمان آورده‌اید! با قومی که خداوند آنان را مورد غضب قرار داده دوستی نکنید؛ آنان از آخرت مأیوسند همانگونه که کفار مدفون در قبرها مأیوس می‌باشند!" (ممتحنه / ١٣)

یعنی #ولایت کسانیکه خداوند نسبت به آنها غضب کرده را نپذیرید، اگر بپذیرید به مفاد آیه از دایره #ایمان خارج شده‌اید.

[برای دسترسی به فایل صوتی این مطلب می‌توانید بر روی لینک http://www.fares.ir/post/371 کلیک نمایید.]





    کلمات کلیدی :

هم رسانی : تلگرام



نظرات

برای این مطلب نظری ثبت نشده