«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي تَحَبَّبَ إِلَيَّ وَ هُوَ غَنِيٌّ عَنِّي‏؛ حمد و ستایش برای خدایی است که برایم اظهار نعمت می کند در حالیکه احتیاجی به من ندارد».
در این فقره از دعای ابوحمره واژه «تحبب» به خداوند نسبت داده شده است و در فرازی دیگر از این دعا به بنده نسبت داده شده است.« يَا حَبِيبَ مَنْ تَحَبَّبَ إِلَيْك‏؛ ای دوست دار کسی که دوستی اش را به درگاهت اظهار کند».
زبیدی از لغت شناسان مشهور در جلد اول کتاب تاج العروس صفحه 395 در توضیح معنای تحبب می گوید:« و التَّحبُّبُ‏: إِظْهارُ الحُبِ‏؛ آشکار کردن محبت»
خداوند متعال با دادن نعمت های خود به بندگانش تحبب و اظهار محبت کرده است این مطلب در حدیثی که مشتمل برگلایه خداوند از بندگانش است، نقل شده است. مرحوم صدوق در جلد دوم عيون أخبار الرضا عليه السلام صفحه 28 از رسول خدا ص روايت کرده خداوند متعال مى‏فرمايد:«اى فرزند آدم! تو با من بانصاف‏ رفتار نكردى، من با ارزانى داشتن نعمت بر تو، با تو دوستى كردم، و تو به نافرمانى و ارتكاب معصيت با من دشمنى مى‏نمائى، خوبيهاى من به سوى تو سرازير شد، و شرّ و بديهاى تو به سوى من همواره بالا آمد، پى در پى در هر روز و شب فرشته‏اى گزارش صدور عمل قبيحى را از تو به من اطّلاع مى‏دهد، اى فرزند آدم چنانچه كارهاى تو را از ديگرى به تو خبر مى‏دادند (كه فلانى چه كرده و چه كرده) و تو وى را نمى‏شناختى، در دشمنى او شتاب مى‏نمودى.
در برخی از متون روایی شدت محبت خدا نقل شده است که خداوند قسم خورده که بنده اش را دوست دارد و درخواست می کند که بنده اش هم خدا را دوست داشته باشد.« عبدى انا و حقّى لك محبّ فبحقى عليك كن لى محبّا؛ بنده‏ام به حقى كه بر گردن تو دارم، من تو را دوست دارم، پس تو هم دوست من باش»(إرشاد القلوب دیلمی: ج‏1، ص171)
تحبب و اظهار محبت بنده نیز گاه با بیان نعمت های خداوند حاصل می شود همانطور که در سوره شعراء از آیه 78 به بعد خداوند متعال شیرین زبانی حضرت ابراهیم ع را بدین صورت نقل کرده که «الَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهْدِينِ وَ الَّذِي هُوَ يُطْعِمُنِي وَ يَسْقِينِ وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ وَ الَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحْيِينِ وَ الَّذِي أَطْمَعُ أَنْ يَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي يَوْمَ الدِّين‏؛ همان كسى كه مرا آفريد و هم او مرا هدايت مى‏كند، و آنكه او طعامم مى‏دهد و سيرابم مى‏كند و هنگامى كه بيمار مى‏شوم، او شفايم مى‏دهد و آنكه مرا مى‏ميراند سپس زنده‏ام مى‏كند و آنكه اميد دارم روز جزا خطايم را بر من بيامرزد».
گاهی هم بنده با انجام واجبات و مستحبات به پیشگاه خداوند تحبب می کند در حدیثی از پیامبر خدا ص نقل شده است که خداوند متعال می فرماید: «بنده من با چیزی بالاتر از انجام واجبات نمی‌تواندخود را نزد من محبوب كند. بنده من با انجام مستحبات خود را نزد من محبوب می‌كند، و هر گاه من او را محبوب خود قرار دهم در اين هنگام گوش او خواهم شد كه با آن مى‏شنود، و چشم او مى‏شوم كه به وسيله آن خواهد ديد و زبان او خواهم شد كه با آن سخن خواهد گفت، و دست او خواهم شد كه با آن هر چيزى را بر مى‏دارد، و پاهايش مى‏شوم كه به هر جا مى‏رود هر گاه مرا بخواند اجابت مى‏كنم و اگر از من چيزى بخواهد عطا مى‏كنم، و در قبض روح مؤمن همواره مردد هستم، او از مرگ كراهت دارد و من هم نمى‏خواهم او ناراحت گردد.»(برقی، المحاسن: ج1 ص291)
چکیده: تحبب خداوند به معنی آشکار کردن نعمت می باشد که یکی از راه های جلب محبت بندگان می باشد زیرا توجه به نعمت های الهی سبب فزونی محبت در قلب بندگان می شود اما تحبب بندگان به معنای بیان نعمت های خدا، انجام واجبات و ترک محرمات می باشد که خداوند دوست دارد از زبان بندگان این تحبب را بشنود.